RESUMEN
E proyecto di investigacion aki ta trata e relacion complica entre e ideologia di idioma, colonisacion y e mobilidad social-economico y emancipacion den e ex-colonianan, unda e maneho di idioma colonial hereda ainda tin su influencia awendia. E maneho di idioma ta duna prioridad na e idioma di e colonisado previo riba e idioma di cas di esnan den enseñansa, y frecuentemente den practicanan legal y den gobernacion. Mi ta observa cu e modelonan teoretico existente destina pa proporciona informacion tocante e procesonan subyacente na e politica di linguistica no ta cuadra adecuadamente cu e complexidad di e formulacion y aplicacion di e politica di linguistica, specialmente ora ta trata di e impacto cu e sistema di creencia den e sociedad, e forsanan contradictorio specifico di e relacionnan decololonial y e naturalesa polifacetico di e procesonan di formulacion di politica linguistico riba tur nivel.
A pesar di e reconocimento di e institutonan internacional na bienestar di enseñansa, cu ta sali di e idioma di cas, 40 porciento di mucha di e poblacion mundial no tin acceso na enseñansa den nan idioma di cas. E dominancia auto-evidente, pero incorecto, di e idioma di e colonisado anterior ta forma un desbalance idiomatico den e mundo aki, cu ta priva hopi hende y sociedad e posibilidad di bay scol den nan mesun idioma, y cu esaki ta limita nan posibilidadnan di desaroyo intelectual, nan creatividad, nan sinti di seguridad y nan potencial social-economico. E ta priva nan sociedad di su potencial pa trece cambio real, pa defende nan mesun cultura, forma di bida y medio ambiente.
Principalmente unda ta trata e contextonan formal di enseñansa, e herencia colonial aki a trece un cantidad di desafio cu tin gran influencia riba e sociedadnan aki. En general, ta scoge lo colonial como idioma di enseñansa pa enseñansa secundario y avansa, y si ta uza e idioma di cas den enseñansa basico, esaki ta cu e meta principal pa sostene e desaroyo di dominio di e idioma colonial.
Den e estudio aki mi a proba cu e aplicacion di e idioma colonial den enseñansa y den e otro areanan di uzo di idioma ta bay man den man cu e ideologianan di e idioma, cultura, institucionnan y e sistemanan di enseñansa di e colonisado previo presenta como superior, mientras e idiomanan di cas ta presenta como inadecua, inapropia pa enseñansa, y hasta tambe inadecua pa referi na esakinan como idioma. A base di e documentonan huridico, texto di politica, raportahe di investigacion, media imprimi y discusion den media social, mi a proba e persistencia di e ideologia di idioma colonial atrabes di e historia y atrabes di e diferente generonan di texto riba e isla, chikito y multilingual, Aruba.
Ademas, mi a demostra a base di cinco caso di estudio cu e ideologianan di idioma colonial ta tambe e base pa e posicionamento herarkico di e idiomanan di cas den otro pais. E posicionamento herarkico structura ta acepta na un manera consciente y inconsciente y sosteni door di e mayoria di e sociedad, mientras hustamente tin resistencia contra e uzo inclusivo di e idiomanan di cas pa enseñansa, practica legal y gobernacion.
E politica- y practicanan di e colonisado previo no ta disputa, pero mas neglisha, mientras e posibilidad di desaroyo di maneho mas adecua y inclusivo a base di e idiomanan di cas ta rechasa di biaha a base di e pensamentonan tocante e prestigio, uzo y funcion di idioma.
Di e investigacion aki mi ta conclui cu un comprendemento di e ideologianan y sistema di creencia relaciona cu idioma, enseñansa y desaroyo socio-economico por expone e naturalesa structural y ideologico di desigualdad, a base di e escogencia di idioma den e estadonan decolonial multilingual. Sosten completo pa transicion cu ta faborece e idiomanan di e mayoria di e poblacion di e ex-colonianan por materialisa solamente ora cu e creencianan persistente tocante e inferioridad di idiomanan di cas vis a vis e idiomanan di e colonisadonan previo ta identifica, exponi y criticamente analisa como e residuo di e pasado colonial. Ta solamente ora e naturalesa di e ideologia structura di e debate ta reconoci, cu por atende cu ne. E ora e cambio incrementa pocopoco den e manehonan di idioma den e estadonan colonial por embrasa nan realidad multilingual completamente como oportunidadnan unificado, na luga di mantene manehonan di idioma basa riba ideologianan multilingual subtractivo of monolingualismo exclusivo, uza como herment di separacion pa exclusion.
SAMENVATTING
Dit onderzoeksproject gaat over de ingewikkelde relatie tussen taalideologie, kolonisatie en de sociaaleconomische mobiliteit en emancipatie in voormalige koloniën waar het overgeërfde koloniale taalbeleid doorklinkt in het taalbeleid van tegenwoordig. Dit taalbeleid geeft voorrang aan de taal van de voormalige kolonisator boven de thuistalen van de mensen in onderwijs, en ook vaak in de rechtspraktijk en in bestuur. Ik toon aan dat de bestaande theoretische modellen die erop gericht zijn om inzicht te verschaffen in de processen die onderliggend zijn aan taalbeleid onvoldoende ingaan op de complexiteit van de formulering en implementatie van taalbeleid, vooral niet daar waar het gaat over de impact van geloofssystemen in de samenleving, de contradictoire krachten die eigen zijn aan dekoloniale verhoudingen en het veelzijdig karakter van processen van taalbeleidsvorming op alle niveaus.
Ondanks de erkenning door internationale instituties van het belang van onderwijs dat vertrekt vanuit de thuistaal, heeft 40 procent van de kinderen van de wereldbevolking geen toegang tot onderwijs in hun thuistaal. De zelf-evidente maar incorrecte dominantie van de taal van de voormalige kolonisator vormt een taalkundige onbalans in deze wereld die veel mensen en gemeenschappen de mogelijkheid om naar school te gaan in hun eigen taal ontneemt, en beperkt daarmee hun intellectuele ontplooiingsmogelijkheden, creativiteit, gevoel van veiligheid en sociaaleconomisch potentieel. Het ontneemt hun samenleving haar potentieel om daadwerkelijk verandering te brengen, om te staan voor haar eigen cultuur, levenswijze en leefomgeving.
Vooral daar waar het gaat over formele onderwijscontexten heeft deze koloniale erfenis een aantal knelpunten tot stand gebracht die grote invloed hebben op deze samenlevingen. Over het algemeen wordt de koloniale verkozen als onderwijstaal voor secundair en hoger onderwijs, en als de thuistaal al gebruikt wordt in basisonderwijs, dan is dat met als hoofddoel om de ontwikkeling van taalbeheersing in de koloniale taal te ondersteunen.
In deze studie heb ik aangetoond dat het handhaven van de koloniale taal in onderwijs en in andere domeinen van taalgebruik hand in hand gaat met ideologieën die de taal, cultuur, instituties en onderwijssystemen van de voormalige kolonisator als superieur voorstellen, terwijl de thuistalen worden gepresenteerd als inadequaat, ongeschikt voor onderwijs, of zelfs ook ongeschikt om als taal benoemd te worden. Aan de hand van juridische documenten, beleidsteksten, onderzoeksrapportages, gedrukte media en sociale mediadiscussies heb ik de persistentie van koloniale taalideologieën aangetoond doorheen de geschiedenis en doorheen verschillende tekstgenres in de meertalige kleine eilandstaat Aruba. Bovendien heb ik aan de hand van vijf case studies aangetoond dat deze koloniale taalideologieën ook de basis zijn voor de hiërarchische positionering van thuistalen in andere landen. Deze structurele hiërarchische positionering wordt bewust en onbewust aanvaard en ondersteund door de meerderheid van de bevolking, terwijl juist weerstand bestaat tegen het inclusieve gebruik van de thuistalen voor onderwijs, rechtspraktijk en bestuur. Het beleid en de praktijken van de voormalige kolonisator worden voetstoots als gegeven beschouwd en worden in principe niet ter discussie gesteld, terwijl de mogelijkheid van de ontwikkeling van meer passend en inclusief beleid op basis van de thuistalen wordt verworpen op basis van ideologische aannames over prestige, gebruik en functie van talen.
Uit dit onderzoek trek ik de conclusie dat het begrip van ideologieën en geloofssystemen over taal, onderwijs en sociaaleconomische ontwikkeling de structurele en ideologische aard van ongelijkheid op basis van taalkeuze in meertalige dekoloniale staten kan blootleggen. Concreet maatschappelijk draagvlak voor transities die de talen van de meerderheid van de bevolking van voormalige kolonies bevorderen kan enkel tot stand komen als de persistente aannames over de minderwaardigheid van thuistalen tegenover de talen van de voormalige kolonisator geïdentificeerd, blootgelegd en kritisch geanalyseerd als overblijfselen van het koloniaal verleden. Pas als het structureel ideologisch karakter van het taalbeleidsdebat wordt erkend, kan het worden geadresseerd. Dan kan ook de langzame incrementele ontwikkeling van taalbeleid in dekoloniale staten tegemoetkomen aan hun meertalige werkelijkheid als emanciperende kans, eerder dan door taalbeleid dat gebaseerd is op subtractieve meertalige of exclusieve eentalige ideologieën als exclusieve middelen die mensen van elkaar scheiden.