We zijn vandaag getuige van een ware (her)toe-eigening van de Eerste Wereldoorlog. De nieuwe belangstelling voor deze historische gebeurtenis vindt ook een weerslag in de literatuur. Sinds het begin van de jaren '80 situeren Franse auteurs, onder wie de meest gerenommeerde, hun romans tijdens de Grote Oorlog. Het doel van dit onderzoek bestaat erin te bestuderen hoe een groots evenement uit de geschiedenis van de twintigste eeuw wordt voorgesteld in de hedendaagse roman. De oorlog als literair onderwerp moet immers voldoen aan specifieke vereisten die zich uitstrekken over zeer uiteenlopende domeinen, zowel esthetische als ethische. De intertekstualiteit, de voorstellingswijzen, de studie van de schrijfprocédés en van de structuren eigen aan de roman over de Grote Oorlog vormen de belangrijkste onderzoeksthema's.
Als uitgangspunt heb ik een typologie opgesteld die toelaat het corpus van een 50-tal romans te analyseren aan de hand van stilistische en thematische parameters. Qua stijl kan er een onderscheid gemaakt worden tussen de realistisch-naturalistische de psychologische, de reflexieve en de ironische roman. Deze laatste twee schrijfstijlen bieden een tegenwicht aan de eerder conventionele descriptieve teksten. Thema's als het dagelijks leven aan en achter het front, de zoektocht naar een identiteit, het terugtrekken in de natuur en het geloof karakteriseren de hedendaagse roman over Wereldoorlog I. De officiële herdenking van de oorlog (ceremonies, monumenten, "lieux de mémoire") en het ontrafelen van de familiale geschiedenis komen ook aan bod.
Niet alle onderwerpen worden echter op een vernieuwende manier beschreven. De actuele teksten situeren zich, impliciet of expliciet, in een traditie van literatuur over Wereldoorlog I. Het onderzoek besteedt dan ook speciale aandacht aan de intertekstuele knipogen naar de succesvolle romans gepubliceerd tijdens 14-18 en het Interbellum.
Ten slotte lijkt de hedendaagse literatuur, die op vandaag moeilijk te definiëren is, zich af te wenden van de formele bekommernissen van de Nouveau Roman om zich toe te spitsen op ethische vragen. Vanuit ons retrospectief standpunt wordt 14-18 vaak al absurd en onrechtvaardig beschreven. Veel werken worden getekend door een pacifistische ideologie, die op diverse wijzen wordt uitgedrukt.
Het onderzoek kan worden uitgebreid met een studie van hedendaagse fictie in andere Europese landen die hetzelfde onderwerp behandelt. Een comparatieve aanpak zal de eigenheid van de Franse roman in het daglicht stellen.